HEDEP Muş Milletvekili Sezai Temelli, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2024 yılı bütçe teklifine ilişkin “Geçmiş yıllarda olan bütçelerde olduğu gibi 2024 bütçesine de baktığımızda toplumsal ihtiyaçları gözetmekten çok sermayeyi düşünen bir bütçe. Hiçbir öznel durumu değerlendirmeksizin bir bütçeyle karşı karşıyayız. Toplumsal eşitsizlikleri ve adaletsizlikleri ortadan kaldırmak en önemli hedeflerden biri olması gerekirken demokratik bir anlayıştan olabildiğince uzak bir bütçe karşımızda. Bir kez daha çok net diyebiliriz ki bütçe hakkı ihlal edilmiştir” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin geneli ile Sayıştay raporları üzerindeki görüşmeler başladı. İlk olarak parti gruplarına söz verildi. HEDEP Muş Milletvekili ve Komisyon Sözcüsü Sezai Temelli, şöyle konuştu:
“Önemli meselelerden birinin bütçe konuşuyorsak bütçe hakkı olduğuna vurgu yapmak istiyorum. Bütçe hakkının korunması her şeyden önce iktidarlar açısından bir meşruiyet zemini yaratmak için önem taşır. Ama geleneksel AKP bütçelerinde alışık olduğumuz şey, bütçe hakkı ihlalidir. 2024 bütçesi de bütçe hakkı ihlali olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumun katılımı yok. Kendiniz hazırlıyorsunuz ve kendiniz uyguluyorsunuz. Biz dönüp baktığımızda bir katılımcılığı görmemiz mümkün değil.
“TOPLUMSAL İHTİYAÇLARI GÖZETMEKTEN ÇOK SERMAYEYİ DÜŞÜNEN BİR BÜTÇE”
Geçmiş yıllarda olan bütçelerde olduğu gibi 2024 bütçesine de baktığımızda toplumsal ihtiyaçları gözetmekten çok sermayeyi düşünen bir bütçe. Hiçbir öznel durumu değerlendirmeksizin bir bütçeyle karşı karşıyayız. Toplumsal eşitsizlikleri ve adaletsizlikleri ortadan kaldırmak en önemli hedeflerden biri olması gerekirken demokratik bir anlayıştan olabildiğince uzak bir bütçe karşımızda. Bir kez daha çok net diyebiliriz ki bütçe hakkı ihlal edilmiştir.
“HEM BÜTÇE HAKKI İHLALİ HEM DENETİM HAKKI İHLALİNİN OLDUĞU BİR BÜTÇEYLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
Peki denetim hakkı meselesinde ne diyebiliriz? Kesin hesap ve Sayıştay raporu üzerine çok fazla konuşamıyoruz zaten. Burada adeta geçiştirildiğini söyleyebiliriz. 2022 Sayıştay raporlarını incelediğimizde Sayıştay 8 bin bulgu elde etmiş. Biz 8 tanesini bile görüşemeyeceğiz burada. Dolayısıyla burada bütçe hakkı yoksa denetim hakkının da nasıl ihlal edildiğini göreceğiz. Hem bütçe hakkı ihlali hem denetim hakkı ihlalinin olduğu bir bütçeyle karşı karşıyayız.
“2022 YILI BÜTÇESİ KADAR AÇIK VEREN BİR BÜTÇE YAPMIŞSINIZ”
Peki 2024 bütçesi nasıl bir bütçe? Şaka gibi. Cem Yılmaz bütçesine benziyor. Evet. Komik. Çünkü, bütçe açığı rakamı 2,6 trilyon. Bu başlangıç tahminleri. Yıl sonunda bunun ne olacağını kestiremiyoruz. Bir felaket senaryosuyla karşı karşıyayayız. 2022 bütçesi, 2,8 trilyonla kapanmış yaklaşık. 31 Aralıkta kapandıysa daha 1 Ocak gelmeden 2022 yılı bütçesi kadar açık veren bir bütçe yapmışsınız.
“YOKSULLUK EKONOMİSİNİ KALICILAŞTIRAN BİR BÜTÇE”
Enflasyonla mücadele etmek gibi bir hedef var ama bu bütçe enflasyonist. Çünkü bütçenin dörtte biri açıksa bu enflasyonun körükleneceği anlamına geliyor. Mayıs seçimlerine giderken de bir seçim bütçesiyle karşı karşıyaydık. Bunun sonuçları ortada. Şimdi mart seçimlerine giderken enflasyonist bir seçim bütçesiyle karşı karşıyayayız. 2024 yılı sonunda neyle karşılaşacağımızı tahmin edebiliriz. Sermaye dostu bir bütçe hazırlayıp gelmişsiniz. Yoksulluk ekonomisini kalıcılaştıran bir bütçe. Adaletsiz bir bütçe, güvenlikçi militarist bir bütçe. Bütçe açığının kaynakları aynı zamanda bunlar.
“İSTİHDAM POLİTİKASI ANLAYIŞI YOK. İŞSİZLİKLE MÜCADELE PROGRAMI YOK”
İşsizlik problemi… Türkiye’de çok ciddi bir işsizlik problemi var. Her ne kadar TÜİK bunu olabildiğince çıplaklığıyla yansıtmasa da… Örneğin Türkiye’deki bütçelerde bir kamu istihdam politikası anlayışı yok. İşsizlikle mücadele programı yok. Ölümü gösterip sıtmaya razı eden bir iş gücü atmosferi söz konusu.”
